Leczenie łupieżu w praktyce lekarza dermatologa

Leczenie łupieżu wcale nie jest takie proste. Nic wiec dziwnego, że bardzo często pacjenci pojawiający się w gabinecie lekarza dermatologa, mówią właśnie o łupieżu. W wielu przypadkach nie jest on głównym powodem ich wizyty u lekarza, ale nie należy bagatelizować skali tego problemu. Często bowiem przykre zewnętrzne objawy tej choroby w istotny sposób wpływają niekorzystnie na ich życie prywatne oraz zawodowe.

Leczenie łupieżu zwykłego

Łupież zwykły (pityriasis simplex) polega na drobnopłatkowym złuszczaniu skóry owłosionej głowy, któremu często towarzyszy świąd. Może on przebiegać z mniej (łupież zwykły) lub bardziej (łupież tłusty) nasilonym łojotokiem. Jest to istotne ze względu na jego odróżnienie od innych schorzeń, takich jak grzybica powierzchowna czy łuszczyca skóry owłosionej głowy. Na rozwój łupieżu wpływ mają predyspozycje genetyczne i czynniki środowiskowe.

Łupież – jak powstaje

Przykładowo zbyt częste mycie skóry głowy może doprowadzić do jej nadmiernego przesuszenia i nadmiernego złuszczania. Z drugiej strony na zaostrzenie przebiegu choroby wpływa nadmierne rozmnażanie się Pityrosporum ovale, drożdżaka, który jest naturalnym saprofitem (roztoczem) skóry głowy, ale w sprzyjających dla siebie warunkach (sucha skóra, łojotok) namnaża się nadmiernie. Produktem jego rozpadu są substancje działające drażniąco na skórę głowy i powiększające uczucie swędzenia skóry. Wtedy zalecane jest częste stosowanie środków myjących, które ograniczają rozwój P. ovale, co sprzyja szybszemu ustąpieniu objawów choroby. Mimo, że schorzenie jest powszechne i czasami bagatelizowane, jego leczenie wcale nie musi być proste.

TO CIĘ ZAINTERESUJE:

Pielęgnacja włosów – oto najczęstsze błędy, sprawdź jak ich nie popełniać

O włos od piękna, czyli jak zaniedbujemy włosy i jakie są tego efekty

Wypadanie włosów: jak skutecznie pozbyć się problemu

Leczenie łupieżu – jak to robić?

W praktyce lekarskiej do leczenia łagodnych postaci łupieżu stosowane są szampony, maści, kremy i płyny o działaniu przeciwłupieżowym, zawierające takie substancje aktywne jak siarczek selenu, pirytonian cynku, pochodne dziegciowe, ketokonazol i inne pochodne imidazolowe. W bardziej zaawansowanych, przewlekłych i opornych na leczenie postaciach choroby, wyżej wymienione preparaty stanowią leczenie uzupełniające do stosowanych miejscowo kremów i maści zawierających związki siarki, kwasu salicylowego i sterydy. Z uwagi na przewlekły charakter tej choroby, od samego leczenia nie mniej ważne jest uświadomienie pacjentowi konieczności regularnego stosowania zaleconej kuracji, a także jej kontynuowania po ustąpieniu jej zewnętrznych objawów. Po ustąpieniu stanu ostrego należy co jakiś czas stosować zapobiegawczo środki o działaniu przeciwłupieżowym.

Leczenie łupieżu – rady dermatologa

Pacjenci często sami doskonale rozpoznają łupież i podejmują leczenie środkami dostępnymi w aptece bez recepty – najczęściej są to szampony przeciwłupieżowe. Zdarza się, i to wcale nie rzadko, że pacjenci po pewnym czasie stosowania któregoś z nich zgłaszają obniżoną skuteczność jego działania. Bywa tak dlatego, że Pityrosporum ovale potrafi wytworzyć szczepy oporne na substancje aktywne zawarte w stosowanym szamponie. W następstwie takiej sytuacji stosowany preparat ogranicza rozwój tylko wybranych szczepów Pityrosporum ovale, co oczywiście ogranicza skuteczność stosowanego leczenia. Oznacza to nawrót objawów schorzenia – nasilone złuszczanie komórek skóry głowy i konieczność powrotu do leczenia łupieżu. Należy jednak zmienić wtedy stosowany środek na inny, zawierający substancję czynną, która wykaże aktywność także w stosunku do szczepów drożdżaka wykazujących zwiększoną oporność.

Dr n. med.  Aleksandra Kaszuba
Katedra i Klinika Dermatologii i Dermatologii Dziecięcej
Uniwersytetu Medycznego w Łodzi